VANA SEÇİM KRİTERLERİ NELERDİR?

VANA SEÇİM KRİTERLERİ NELERDİR?

Vana seçim kriterleri aşağıdaki şekilde olmalıdır;

  1. Sızdırmazlık (Leakage): Vananın görevi, tespit edilen işletme ömrünce, işletmenin ihityaç duyduğu özellikleri ,işletmenin talep ettiği zamanda hiçbir hasar vermeden güvenli bir şekilde sıvı veya gaz akışını engellemektir.
    Vana içi sızdırmazlık; malzemelerin karışması, malzeme kaybı ve taşınan akışkanın gaz olması durumunda patlama gibi problemler ortaya çıkabilir. İç sızdırmazlığın dışında vana dışında oluşabilecek kaçakların, yangın ihtimallerinin, patlama ve zehirlenme gibi etrafa verilebilecek tehlikeli durumlarda sızdırmazlık kontrolü ile sağlanması gerekmektedir.
Vana tipleri Test Standartları
Steel ball, gate, globe and check valves API 598/ IS0 5208
Steel ball, gate, globe and check valves BS 6755′, IS0 5208 (EN12266-1)
Cast Iron gate valves API 598/ IS0 5208. MSS SP-70
Bronze gate, globe and check valves MSS SP-80
Steel gate, globe and check valves larger than NPS 24′ ASME B16.34
Pressure seal gate, globe and check valves ASME B16.34
Pipeline valves API 6D/ IS0 14313. IS0 5208
Cast iron checks API 598/ IS0 5208. MSS SP-71
Cast iron globes API 598/ IS0 5208. MSS SP-85
Cast iron plugs API 598/ IS0 5208. MSS SP-78
Steel ball valves API 598/ IS0 5208
Steel butterly valves API 598/ IS0 5208
Cryogenic valves API 598/ IS0 5208. BS 6364
Control valves FCI 762. ISA-S75
Pressure relief valves API 527. ASME PTC 25

 

  1. Malzeme Seçimi (Material Selection): Tesisatlar da zamanla korozyon karşımıza çıkmaktadır. Taşınan akışkanın fiziki yapısına göre yıpranma ömürleri farklılık göstermektedir. Ayrıca taşınan akışkanın içilebilir bir gıda olması durumunda korozyon çeşitli hastalıklara yol açabilmektedir.
    Korozyonun dışında malzeme seçiminde akışkanın sıcaklığına ve basıncına da dikkat etmek gerekmektedir.

Malzeme seçiminde dikkate alınması gereken en önemli faktörler; Korozyona ısıya, yüke, darbeye, aşınmaya, ve titreşime dayanım ile işlenebilirlik, kaplanabilirlik gibi özelliklerdir. Doğru malzeme seçimi kadar, parçalara uygulanacak ısıl işlem yönteminin doğru seçilmesi ve uygulanması da parça dayanımını etkileyen önemli faktörlerden biridir.

Aşağıda endüstride sıklıkla tercih edilen ve dökülen alaşımlardan örnek verilmiştir. Bu alaşımların dışında kalan ihtiyaçlarınızda, konusunda uzman malzeme mühendislerimiz tarafından çözümler sunulmaktadır.

Material Forgings(Dövme) Castings(Döküm) Butt Weld Fittings Pipe(Boru)
Carbon Steel
Standard Service ASTM A105/A105N/A106 A216-WCB, WCC A234-WPB Al 05-Gr.B/API5LB
Low-Temp Service A350-LF2 A352-LCB, LCC A420-WPL6 A333-Gr.6
Carbon – 1/2 Moly Alloy Steel
High-Temp Service A182-F1 A217-WC1 A234-WP1 A335-Gr.P1/A691 CM-70
Low-Temp Service A352-LC1
1/2Cr-1/2Mo Alloy Steel A182-F2 A691 CM-75
1Cr-1/2Mo Alloy Steel A182-F12 CL2 A234-WP12 CL2 A335-Gr.P12
1-1/4Cr-1/2Mo Alloy Steel A182-F11 CL2 A217-WC6 A234-WP11 CL2 A335-Gr.P11
2-1/4Cr-1/2Mo-Vd Alloy Steel A182-F22 CL3 217-WC9 A234-WP22 CL3 A335-Gr.P22
5Cr-1/2Mo Alloy Steel A182-F5 A234-WP5 A335-Gr.P5
5Cr-1/2Mo Alloy Steel A182-F5a A217-05
9Cr-1Mo Alloy Steel A182-F9 A217-GR.C12 A234-WP9 A335-Gr.9
9Cr-1Mo Alloy Steel A182-F91 A217-C12A A335-Gr.91
Type 410 13Cr Alloy Stainless Steel Al 82-F6 A351-CA15 A268
Type 304 Stainless Steel 18Cr-8Ni
Standard A182-F304 A351-Gr.CF8 A403-WP304 A321-TP304
Low Carbon A182-F304L A351-Gr.CF3, CF3A A403-WP304L A312-TP304L
High Temp Service A182-F304H A351-Gr.CF10 A403-WP304H A312-TP304H
Type 310 Stainless Steel 25Cr-20Ni A182-F310H A351-CK20 A403-WP310 A312-TP310
Type 316 Stainless Steel 16Cr-12Ni-2Mo
Standard A182-F316 A351-Gr.CF8M A403-WP316 A312-TP316
Low Carbon A182-F316L A351-Gr.CF3M A403-WP316L A312-TP316L
High Temp Service A182-F316H A351-Gr.CF1OM A403-WP316H A312-TP316H
Type 317 Stainless Steel 18Cr-13Ni-3Mo
Standard A182-F317 A351-Gr.CG8M** A403-WP317 A312-TP317
High Temp Service A182-F317H A351-Gr.CF8A
Type 321 Stainless Steel 18Cr.-10Ni-Ti A403-WP321
Standard A182-F321 A312-TP321
High Temp Service A182-F321H A403-WP321H A312-TP321H
Type 347 Stainless Steel 18Cr-10Ni-Cb
Standard A182-F347 A351-Gr.CF8C A403-WP347 A312-TP347
High Temp Service A182-F347H A351-Gr.CF8C A403-WP347H A312-TP347H
Type 348 Stainless Steel 18Cr-10Ni-Cb
Standard A182-F348 A403-WP348 A312-TP348
High Temp Service A182-F348H A403-WP348H A312-TP348H
2-1/2 Nickel Alloy Steel
Low Temp Service A352-LC2
3-1/2 Nickel Alloy Steel
Low Temp Service A350-LF3 A352-LC3 A420-WPL3 A333-Gr.3
20Cr-18Ni-6Mo Duplex Steel A182-F44 A351-CK3MCuN S31254 A312-UNS S31254
22Cr-5Ni-3Mo-N Duplex Steel A182-F51 A351-CD3MN*/A890/A995 4A S31803/S32205t A789/A790-UNS31803
25Cr-7Ni-4Mo-N Duplex Steel A182-F53 CD4MCu**/CE3MN*/A995 5A S32750 A789/A790-UNS32750
24Cr-10Ni-4Mo-V Duplex Steel 25Cr-5Ni-2Mo-3Cu Duplex Steel A351-CE8MN
A351-CD4MCuN/1B S32760 A789/A790-UNS32760
A995-CD3MWCuN/6A
25Cr-7.5Ni-3.5Mo-N-Cu-W Duplex Steel , A182-F55 SEE ABOVE (6A)
  1. Vana Ağırlığı ve Kapladığı Alan: Vanaların standart boyut ve ağırlıkları bulunmaktadır. Kullanılacak yere bağlı olarak vananın kapladığı alan ve ağırlığı vana seçerken dikkat edilmesi gereken kriterlerdendir.
  2. Enerji İhtiyacı: Akışkanları taşırken gerekli enerji ihtiyacını düşük tutmak için; basıncı düşük vanaların seçimi göz önüne alınmalıdır.
  3. Gürültü(Noise): Bazı kullanım alanlarında vanaların yanlış seçimi, yanlış tasarımı, akışkanın düşünülenden hızlı akması, akışkanın sıcaklığı ve akışkanda oluşan basınç gibi birçok özellikten kaynaklanan gürültü sorunuyla karşılaşılabilmektedir. Düşük basınç olması durumunda oluşan buhar kabarcıkları tekrar yoğuşmakta ve oluşan vakum neticesinde akışkanın yüksek hızda yüzeye çarpması durumu meydana gelmektedir. Oluşan bu darbeler malzeme yüzeyini tahrip etmektedir. Burada asıl dikkat edilmesi gereken, buharlaşma basıncının ve sıcaklığın eksponensiyel olarak artmasına bağlı olarak malzeme yüzeyinde tahribatın artması olmaktadır.
  4. Basınç(Pressure Drop): Vanaların açılıp kapanması, akışkanın hızında oluşabilecek ani hız değişikleri, büyük basınçların ortaya çıkmasını sağlayarak vanalarda hasarlara neden olmaktadır.

Basınç ve akışkanın hızında meydana gelen değişiklikler ses hızı ile içeride yayılmaktadır. Vana içerisinde oluşan ses geri yansımaktadır.
Oluşan basınçların çakışması, vanalarda negatif ve pozitif etkilere neden olmaktadır. Vanaların açma ve kapaması için harcadığımız sürede bu yüzden önemli olmaktadır.

VANA NASIL SEÇİLMELİ?

Yukarıda belirtilen vana seçim kriterlerine dikkat edilmelidir. Dikkat edilmemesi durumunda oluşacak durumların hepsine baktığımızda karşılaşabileceklerimiz daha iyi anlaşılacaktır. Yukarıdaki seçim kriterlerinden birini göz önüne almadığımızda:

  • Akışkanların karışması
  • Patlama
  • Vakum sağlama problemi
  • Enerji kaybı
  • Açma ve kapama piminin bozulması
  • Kırılma
  • Vana içerisinde pislik birikimi
  • Nakliye ve montaj masrafı

Yukarıda verdiğimiz sorunlar sadece birkaçını oluşturmaktadır. Bu gibi sorunlarla karşılaşmamak için kullanım alanımıza uygun vana seçim kriterlerine dikkat etmemiz gerekmektedir.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir